Evde Nasıl Golem Yapabilirsiniz? [Oulipo]

Gustav Meyrink’in Golem’ine zeyl
Ekim '13

Gustav Meyrink’in Golem’ine zeyl

Golem yaratmanın sınırsız biçimi vardır. Yine de, temel olarak iki formda düşünülebilir. Metodlarımızdan biri kilden şekli oluşturup, Golem’in üzerine ya da içine yazıt eklemektir. İkinci yöntemde ise yaratılışın adını, Sefer Yetzirah yapıtını ya da tanrının adını anmak uygundur.

Yapılacak golem için gerekli malzemeleri belirtelim.

Kilden golem yapmak

–          yazı yazabileceğiniz herhangi bir nesne

–          temiz beyaz cüppe

–          temiz kil

–          temiz toprak

–          temiz su

–          temiz bir amaç.

Yapılışı:

1-      Beyaz, temiz cübbeyi giyip kil, toprak ve suyu şekil verilebilecek bir kıvama gelinceye dek karıştırın. Kile şekil vermenize neden olacak kadar çok su kullanmamaya özen gösterin. Şekil vereceğini birleşime kattığınız suyun bir kısmını bir kenara ayırın.

2-      Çıplak elle, killi karışıma golemin şeklini verin. Bunu yaparken tanrıya dua edebilirsiniz. Siz golemi biçimlendirirken kil sertleçmeye başlarsa, ayırdığınız temiz sudan serpin.

3-      Golemin şeklini vermeyi tamamladığınızda, heykelin sertleşmesi için birkaç saat bekletin.

4-      Yazı nesnenizi kullanarak, heykelin almına İbranice EMETH (HAKİKAT) yazın.

Golem’deki kil sertleşirken yer yer dökülebilir. Böyle durumlarda parçalarının düşmemesi için golemi hafif nemli bir bezle kapatabilirsiniz.

Havadan golem yapmak

–          İbranicenin 22 harfini kullanmak gereklidir.

aleph
bet
gimel
dalet
heh
vav
zayin
chet
tet

yod
kaf
lamed
mem
nun
samek
ayin
peh
zadi

qof
resh
shin
tov

–          Temiz bir amaç.

Yapılışı:

Havadan Golem yapmak, yaklaşık yarım süren kesintisiz bir kendini verme, odaklanma gerektirir.

1-      Önce, her İbranice harfi diğer harflerle –kendisi hariç- alfabenin başlangıcından itibaren birleştirin. Bu eşleştirmeleri ezberden söylerken, önceden eşleşmiş olanların yansıması gibi olanları tekrar etmeyin. (Örnek: alef-bet, bet-alef). Aşağıdaki gibi bir dizilimin ortaya çıkması gereklidir (Türkçe harflerle):

AB AC AÇ AD AE AF…

BC BÇ BD BE…

ÇD, ÇE, ÇF…

İbranice harflerle yaptığınızda 231 temel harf ikilemeleri ortaya çıkmalı.

2-      Daha sonra, her İbranice harfi kendisi hariç diğer harflerle hem baştan hem sondan birleştirin. . Bu eşleştirmeleri ezberden söylerken, önceden eşleşmiş olanların yansıması gibi olanları tekrar etmeyin. Aşağıdaki gibi bir dizilimin ortaya çıkması gereklidir (Türkçe harflerle):

ZA YA VA…

ZB, YB, VB…

ZC, YC, VC,

İbranice harflerle yaptığınızda 231 temel harf ikilemeleri ortaya çıkmalı.

–          Tüm ikilemeleri bir defada söylemeye dikkat edin.

–          Bir ikilemenin bile sırasını bozup yanlış söylerseniz, atlarsanız, baştan başlayın.

–          Doğru telaffuz, golem için şarttır!

BAŞARI HİKAYELERİ

Golem hikayeleri her ne kadar yaygın olsa da, aslında hemen hemen hepsi, asıl bir hikayenin versiyonları veya izdüşümleridir. Anlatıldıkça, anlatanlar asıl konuyu koruyu detaylarla hikayeyi zenginleştirmişler, mit efsaneye dönüp farklı kültürlerde kendine yer buldukça, bilinirliği artmasına rağmen hikayenin üzerindeki mistik hava daha da ağırlaşmıştır.

Mart 2013 itibarıyla İstanbul’un Göztepe semti yakınlarında bir sinagog bahçesine gömdüğümüz kağıtta kayda alınanlar haricinde de, yazıya dökülmemiş birçok golem hikayesi olduğu doğrudur. Ancak biz burada, yazıya hakedilmişlerini anıp, golem yapmak isteyen, amacı saf, hakikatı sevenlere de ulaştırmayı seçiyoruz.

Efsanelerin yazıya dökülen şekline göre Haham Elias kilden yaptığı yaratığın alnına İbranice EMETH (Hakikat) yazar ki kilden beden yaşama kavuşsun. Kendisine verilen görevleri yapan, kendisine can verene itaat eden Golem, çevresinin, sinagogun ve toplumun uşağı ve koruyucusu olur. Golem, yaratıcısının emirlerine uyup görevlerini birer birer yerine getirdikçe irileşir. Çok büyür, cüssesi devleşir. Elias yarattığının kendisinden güçlü olmasından tedirginlik duyar. Bu nedenle haham dev Golem’in pabuçlarını bağlamasını emreder. Golem eğildiğinde, ulaşabileceği bir seviyeye gelen Elias, Golem’in  alnındaki ilk harfi, alephi siler; mem ile taw ı bırakır. Bu harfler birlikte METH (Ölüm) kelimesini oluşturur. Elias böylece yarattığını yok eder. Ölen Golem, tekrar kocaman bir kil ve toprak yığınına dönüşür. (Derler ki Elias, bu yığının altında kalmıştır. Çünkü Tanrı’nın şakaları sonsuzdur.)

Benzer bir başka hikayede Haham Loew ben Bezaleel ya da Maharal (1525-1609) Prag’da, Polonya’daki Elias gibi, damadı Isaac ha-Kohen ve Ya’aqov Sason ha-Levi ile birlikte Joseph isimli dev bir golem yapmıştır. Tek gözlü bu Golem Prag kentinin sokaklarını, Yahudi cemaatini korur. Golem’in tatil günlerinde çalışmasına izin verilmez. Bu yüzden haham her cuma gecesi alnındaki ilk harfi, alephi siler; meth (ölüm) kelimesini oluşturur. Ancak bir Sabbat gününde, bunu yapmayı unutur. Golem tüm kenti birbirine katar. Haham, üzerine adı geçmeyen, ismi anılmayan Tanrı’nın kelimesini yazdığı kağıdı Golem’in ağzına tıkar ve Golem’in yaşamını alır. Kalıntılar, Prag’da Alt Neu-schul sinagogunun tavan arasına kaldırılır ve bugüne kadar gelir. Bugün, iyi niyetle bir işe başlayıp, işler sarpa sardığında farketmeden anacağınız isim bu nedenle Haham Loew’dir.

GOLEM İLE KURBAN BAYRAMI ve KADIN GOLEM ya da MÜŞTERİ HİZMETLERİ SÖZLEŞMESİ

Golem’in hem hizmet etsin, hem de gerekirse Yahudi düşmanlarına karşı savunma görevini yerine getirsin diye yapılış amacının dışında, adaklarda kurban niyetine de yaratıldığı söylemeliyiz. Golem yukarıdaki gerekler yerine getirilerek şekil alır, can verilir ve kurban edilip yok edilir. Sonra tekrar Golem yukarıdaki gerekler yerine getirilerek şekil alır, can verilir ve kurban edilip yok edilir. Sonra tekrar Golem yukarıdaki gerekler yerine getirilerek şekil alır, can verilir ve kurban edilip yok edilir. Sonra tekrar Golem yukarıdaki gerekler yerine getirilerek şekil alır, can verilir ve kurban edilip yok edilir.  Sonra tekrar Golem yukarıdaki gerekler yerine getirilerek şekil alır, can verilir ve kurban edilip yok edilir…

Hiç şüphesiz, dostlarım, Golem yapmak yaratıcı konumunda birer tanrıya çevirir sizi. Hiç şüphesiz, tanrının yarattığı insan nasıl yaratıcısının yansımasıysa, Golem de kendi yaratıcısının ontolojik onayıdır, yapay metaforudur. Bir replikadır. Nasıl ki Golem bir insan olamayacaktır, sizler de tanrıyı oynamakla yetineceksiniz. Lütfen Golem yaratım süreci sonrasında tanrı olamadığınıza dair şikayetlerle gelmeyiniz, sosyal medyada firmamızı haksız ithamlarla karşı karşıya bırakmayınız.

golem ✪

Önceki

Çok Haklısınız!

Sonraki

Şarapla dolu dinamit kasalarının içten kaçışları olur (muydu?)